Zehirlenme vakalarında “hastayı kusmaya zorlamayın” uyarısı
Mersin Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Yücel Yüzbaşıoğlu, zehirlenmelerde hastanın kusmaya zorlanmasının yemek borusu ve akciğerde hasara neden olabileceği uyarısında bulundu.
Yüzbaşıoğlu, AA muhabirine, vatandaşların zehirlenme şikayetiyle sıkça acil servislere başvurduğunu söyledi.
En çok görülen vakaların sindirim yoluyla zehirlenme olduğunu, bunu solunum ve cilde temas yoluyla zehirlenmelerin izlediğini belirten Yüzbaşıoğlu, günlük hayatta kullanılan birçok maddenin bu hastalığa yol açabildiğini vurguladı.
Yüzbaşıoğlu, zehirlenme durumunda bilinci kapalı hastalara koma pozisyonu aldırarak, kusma gibi bir durumda solunum yolunun tıkanmasını engellemek gerektiğini belirtti.
“Hastayı kusmaya teşvik etmememiz gerekiyor”Hastaların kusturulmaya çalışılmasının komplikasyonlara yol açabileceğini vurgulayan Yüzbaşıoğlu, şöyle konuştu:
“Yapılması gereken önemli şeylerden biri kişiyi asla kusturmaya çalışmamak. Eğer kişinin ciddi mide bulantıları varsa zaten kendisi kusacaktır. Kişiyi ekstradan kusmaya zorladığımızda hastanın yemek borusunda yırtılmalara kadar uzanan değişik tablolarla karşılaşabiliriz. Kusma, her zaman tartışılan bir konu. Vatandaşlar tarafından çok fazla teşvik ediliyor. Biz kesinlikle kusmayı önermiyoruz, çünkü kusmanın yaratacağı komplikasyonlar, kişinin almış olduğu ilaçlar ve zehirli maddelere bağlı meydana gelecek durumdan daha kötü tablolara yol açabiliyor. Acil servise geldiğinde hızlı müdahalelerle rahatlıkla tedavi edilebilecek hastada kusmaya bağlı meydana gelmiş yemek borusu yaralanmaları, yırtılmaları veya kusmuğun akciğere kaçması sonucu ciddi problemler meydana gelebiliyor. Bunlara engel olmak için hastayı kusmaya teşvik etmememiz gerekiyor. Eğer kişinin kusması gerekiyorsa zaten kendi kusmuştur veya kusar.”
Zehirlenmenin yaşandığı ortamın iyi havalandırılması gerektiğini dile getiren Yüzbaşıoğlu, hastalara müdahale eden kişilerin de tedbirli olması gerektiğine dikkat çekti.
Zehirlenmeye neden olan maddenin ortamdan uzaklaştırılması gerektiğini belirten Yüzbaşıoğlu, “Eğer kişi kimyasal maddeye maruz kaldıysa kendi güvenliğimizi de alarak üzerindeki kıyafetleri çıkarıp, sabunlu suyla yıkadıktan sonra uzaklaştırabiliriz. Kişinin bilinci açıksa müdahaleye hastayı sakinleştirerek başlayabilir, acil sağlık ekipleriyle iletişime geçebiliriz.” diye konuştu.
“Meşrubat şişelerine çamaşır suyu gibi maddeler konulmamalı”Yüzbaşıoğlu, kimyasal maddelerin kazayla içilmesi vakalarıyla sık karşılaştıklarını, meşrubat gibi içeceklerin şişelerine çamaşır suyu gibi maddelerin konulmamasının çok önemli olduğuna dikkat çekti.
Özellikle çocukların bu şişelerdeki sıvıları içecek sanarak tüketmek isteyebildiğini dile getiren Yüzbaşıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu tür zehirlenmeler büyük risk barındırıyor, çünkü kişinin ağzından başlayarak midesine uzanan tabloda ciddi yaralanmalara, lezyonlara yol açabiliyor. Bir de bu kişilerin kusturulması için çabaya girildiğinde yemek borularında yırtıklar, hatta ölüm meydana gelebiliyor. Dolayısıyla ilk yardım müdahalesine ‘önce zarar verme’ ilkesine dikkat ederek başlamamız gerekiyor.”
Zehirlenme şüphesi olan kişilere yoğurt gibi ürünlerin yedirilmesini önermediklerini söyleyen Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Yüzbaşıoğlu, bu tür müdahaleler için sağlık ekiplerinin beklenmesi gerektiği uyarısında bulundu.
Yüzbaşıoğlu, tedavinin belirlenmesi için zehirlenmeye neden olan maddenin de acil servislere getirilmesinin önem taşıdığını da kaydetti.