İşletmelerin yanı sıra tüketiciler için de 7 bin liranın üzerindeki mal veya hizmet alımlarına ait ödemelerin banka veya aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması zorunluluğu getirilirken, planlanan uygulamaya muhasebeci ve mali müşavirler de destek verdi.
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde (Sıra No: 459) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı'nı kamuoyunun görüşüne açtı.
Düzenlemenin yürürlüğe girmesi halinde, nihai tüketiciler de tevsik zorunluluğu kapsamına alınacak. Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların, 7 bin lirayı aşan ödeme ve tahsilatlarında, banka, PTT veya aracı finansal kurumları kullanmaları zorunlu olacak.
Örneğin, kamu kurumunda memur olarak çalışan kişi, evinde kullanmak üzere, beyaz eşya perakende ticaretiyle uğraşan bir firmadan 20 bin lira tutarında bir buzdolabı satın aldığında, tutar 7 bin lirayı aştığı için, bu işleme ait tahsilat ve ödemenin banka ve aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması gerekecek.
Nihai tüketiciye en az 5 bin lira ceza
Her türlü alışverişte 7 bin lirayı aşan ödemelerini finansal kuruluşlar kanalıyla yapmayanlara, bir başka ifadeyle elden yapanlara, nihai tüketici dahil her bir tespit için ödeme tutarının yüzde 10'u oranında ceza kesilecek. Nihai tüketiciye kesilecek ceza tutarı 5 bin liradan az olamayacak.
Örneğin, spot mağazadan 10 bin liraya buzdolabı alan nihai tüketiciye, ödemenin elden yapıldığı tespit edildiğinde, ödeme tutarının yüzde 10'u asgari ceza tutarı olan 5 bin liranın altında kaldığından, 5 bin lira özel usulsüzlük cezası kesilecek. Alışverişin 60 bin lira olması halindeyse 6 bin lira ceza kesilecek.
Nihai tüketicinin ödemenin elden yapıldığını, ödemeyi takip eden 5 iş günü içerisinde kendiliğinden idareye bildirmesi halinde, nihai tüketici adına özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek.
"Vergi tabanı genişleyecek"
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkanı Emre Kartaloğlu, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Ödeme ve tahsilat işlemlerinin aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması kayıtlı ekonomiye büyük katkı sağlayacak. Ekonomik aktiviteler vergi idareleri tarafından daha kolay takip edilecek ve dolayısıyla vergi tabanı genişleyecek." ifadelerini kullandı.
Düzenlemenin tevsik zorunluluğu getirdiğine işaret eden Kartaloğlu, "Vatandaşlar da artık işletmelere yapacakları 7 bin lirayı aşan ödemelerde banka ve finansal aracı kuruluşlardan yaptığını ispat edecek. Mükellef olmayanların kendi aralarında yapacakları ödemeler ise zorunluluk kapsamında olmayacak. Tevsik zorunluluğuna uymayan taraflara ise ödeme veya tahsilat tutarının yüzde 10'u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek." dedi.
Kartaloğlu, GİB'in hazırladığı taslağının kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım olduğuna, Birlik olarak düzenlemeyi olumlu bulduklarına işaret ederek, kayıt dışı ekonomiye yönelik çalışmaların vergide adaleti de güçlendireceğinin altını çizdi.
Muhabir: Hülya Ömür Uylaş