Balkabağının Yolculuğu: Topraktan Tescile, İnançtan Lezzete

Dün ile bugün arasında uzanan bazı yolculuklar vardır; sadece bir ürünü değil, bir kültürü, bir inancı ve bir coğrafyanın ruhunu anlatır.

Balkabağının Yolculuğu: Topraktan Tescile, İnançtan Lezzete Dün ile bugün arasında uzanan bazı yolculuklar vardır; sadece bir ürünü değil, bir kültürü, bir inancı ve bir coğrafyanın ruhunu anlatır. Balkabağı da işte tam böyle bir yolculuğun baş kahramanıdır. Hem Türkiye’de hem de dünyada mutfakların vazgeçilmezlerinden biri olan balkabağı, bugün artık yalnızca bir sebze ya da tatlı malzemesi değil; coğrafi işaret tesciliyle korunması gereken kültürel bir miras olarak karşımızda duruyor. Balkabağının tarihsel yolculuğu kadar, dinî ve sembolik anlamı da oldukça derindir. Rivayete göre Yunus Peygamber’in karaya çıktığında ilk yediği yiyecek balkabağı olmuş, yapraklarıyla da örtülmüştür. Bu yönüyle balkabağı, yalnızca sofralarda değil, inanç dünyamızda da müstesna bir yere sahiptir. Döşemealtı Balkabağı: Antalya’nın Lezzet İmzası Antalya Ticaret ve Sanayi Odası öncülüğünde yürütülen çalışmalarla, Döşemealtı Camili Mahallesi’nde yetiştirilen “Döşemealtı Balkabağı”, coğrafi işaret tescil yolculuğuna güçlü bir adım atmıştır. Antalya’nın meşhur kabak tatlısının ana hammaddesi olan bu özel kabak, yumuşak dokusu, ballı aroması ve kendine has lezzetiyle diğer bölgelerde yetişen kabaklardan ayrılır. Türkiye’nin pek çok yerinde balkabağı yetişir elbette. Sakarya’nın kestane kabağı daha serttir, farklı yörelerde tatlılar değişik tekniklerle hazırlanır.Ancak Antalya kabağının lezzetinin farkı, bilenin inkâr edemeyeceği kadar nettir. Bir Tatlının Hikâyesi; Antalya usulü kabak tatlısı sabır ister. Kabaklar akşamdan soyulur, şekere yatırılır. Arasına tane zencefil ve karanfil eklenir. Sabaha kadar kendi suyunu salması beklenir. Ertesi sabah bir bardak suyla fırına girer ve yaklaşık dört – dört buçuk saatte ağır ağır pişer. Kimi tahinle, kimi cevizle, kimi de kaymakla sever… Afyonkarahisar’da manda kaymağı olmazsa olmazı, tercih edilirken, Antalya’da kabağın kendi lezzeti çoğu zaman tek başına yeterlidir. Coğrafi İşaret: Geleceğe Bırakılan Miras Coğrafi işaret tescili; yalnızca bir ürünü korumaz. Aynı zamanda yöresel üretimi destekler, toplumda farkındalık oluşturur ve bu değerlerin gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlar. Ürünün ekonomik değerini artırırken, emeği geçen üreticinin de hakkını teslim eder. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası’nın bu alandaki çalışmaları takdire şayandır. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilen ürünler arasında; Antalya Piyazı, Antalya Kabak Tatlısı, Antalya Serpme Böreği, Antalya Turunç Kabuğu Reçeli, Antalya Bergamot Kabuğu Reçeli ...yer almaktadır. Tescilli ürün sayısı 19’u aşmış, başvuru sayıları ise 200’lere yaklaşmıştır. Bu da Antalya’nın gastronomi ve kültür zenginliğinin ne denli büyük olduğunu açıkça göstermektedir. Balkabağından Sofraya Uzanan Zenginlik Balkabağı yalnızca tatlı değildir. Çorbası yapılır, böreği olur, mezesi hazırlanır, reçeli kaynar, pastası fırından çıkar. Balkabaklı muhallebi, helva, salata ve ı daha niceleri… Her tarifte ayrı bir emek, ayrı bir yöre izi vardır. 7K Kadın Girişimi tarafından üretilen Balkabaklı Makarna, topraktan sofraya eklenen lezzetlerden biri. Teşekkürle… Bu anlamlı tanıtım etkinliğinde emeği geçen başta Antalya Ticaret ve Sanayi Odası olmak üzere; Antalya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne, kadın kooperatiflerine, kadın girişimcilere, yerel işletmelere, restoranlara, derneklere ve tüm paydaşlara teşekkür etmek bir borçtur. Çünkü coğrafi işaret, ancak ortak emekle değer kazanır. Balkabağı; topraktan sofraya, inançtan tescile uzanan bu yolculuğuyla bize şunu hatırlatıyor: Bir ürün, eğer sahip çıkılırsa; kimlik olur, kültür olur, miras olur.... Dilber KÖSE